Bài tập lần 3 gồm 13 bài tập, bao gồm

  • 7 bài tập cơ bản: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11 (làm tối thiểu 5 bài).
  • 7 bài tập nâng cao: 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14.

Danh sách bài tập

Bài tập 1. (infinite loop)

Đoạn chương trình dưới đây là một vòng lặp vô hạn, do điều kiện trong phần while luôn đúng.

foo = 1
while foo >= 1:
    foo += 1

Viết một chương trình chứa một vòng lặp vô hạn với ít ký tự nhất có thể.

Bài tập 2. (large sum)
Giải quyết bài toán 13 trên trang web Project Euler.

Bài tập 3. (names scores)
Giải quyết bài toán 22 trên trang web Project Euler.

Bài tập 4. (Fibonacci numbers)
Dãy số Fibonacci $\left\{ F_n \right\}_{n=0}^{\infty}$ được định nghĩa bằng công thức truy hồi:

\[F_0 = 0, F_1 = 1\] \[F_{n+2} = F_{n+1} + F_{n} \quad \forall n \ge 0\]

Viết một chương trình tính số Fibonacci $F_n$ với một số tự nhiên $n$ cho trước. Hãy giải quyết bài tập này bằng nhiều cách khác nhau, trong đó có cách sử dụng thư viện numpy, sympy.

Bài tập 5. (rock-paper-scissors game)
(a) Viết một chương trình sao cho khi chạy chương trình này, nó sẽ chỉ dừng lại khi người dùng nhập vào đúng một chữ số trong khoảng từ 0 đến 9.
(b) Viết một chương trình để hai người có thể chơi trò chơi kéo - búa - bao với nhau.
(c) Cách tiếp cận đơn giản là cho phép hai người chơi A, B lần lượt đưa ra lựa chọn và nhập nó vào chương trình thông qua bàn phím (giả sử A nhập trước). Cách chơi như vậy không công bằng vì ở mỗi lượt chơi B luôn biết được lựa chọn của A trước khi B đưa ra lựa chọn. Thiết kế chương trình để đảm bảo tính công bằng cho trò chơi.
(d) Có thể hiểu tính công bằng theo nghĩa nào khác?

Bài tập 6. (probability of coprime integers)
Cho $N$ là một số nguyên dương đủ lớn ($N \approx 10^6$). Lấy ngẫu nhiên hai số nguyên dương từ tập hợp các số nguyên dương không vượt quá $N$. Xác suất để hai số này nguyên tố cùng nhau là bao nhiêu? Giá trị này có mối liên quan gì tới số $\pi$?
Hãy trả lời những câu hỏi trên bằng cách thực hiện các yêu cầu sau:
(a) Viết một hàm tính ước chung lớn nhất của hai số tự nhiên sử dụng thuật toán Euclid.
(b) Đặt giá trị xác suất cần tìm là $P$. Tính giá trị của $P$ bằng một trong hai cách:

  • Lấy ngẫu nhiên hai số trong tập hợp đã cho rồi kiểm tra tính nguyên tố cùng nhau của chúng.
  • Đếm số cặp số nguyên tố cùng nhau trong tất cả cặp số có thể chọn được từ tập số đã cho.

(c) Tìm mối liên hệ giữa giá trị của $P$ và $\pi$. Gợi ý: $P \approx\frac{a}{\pi^b}$ với $a, b$ là hai số dương.

Bài tập 7. (largest prime factor)
Giải quyết bài toán 3 trên trang web Project Euler.

Bài tập 8. (banking simulation)
Trong bài tập này, ta sẽ xây dựng một chương trình mô phỏng hoạt động của một ngân hàng.

Đầu tiên, viết một chương trình cho phép người dùng tạo một tài khoản với tên đăng nhập (username) và mật khẩu (password) và yêu cầu người dùng xác nhận lại mật khẩu đã nhập. Chương trình cần đáp ứng những yêu cầu sau:

  • Sử dụng những tiêu chí phổ biến của một mật khẩu tốt đó để kiểm tra mật khẩu người dùng cung cấp.
  • Cung cấp cho người dùng những hướng dẫn phù hợp trong quá trình người dùng tương tác với chương trình.
  • Ẩn đi mật khẩu trong quá trình người dùng nhập mật khẩu.

Ngoài việc tạo tài khoản với tên đăng nhập và mật khẩu, mô phỏng này có thể có thêm những tính năng sau

  • Trong quá trình tạo tài khoản, cho phép người dùng cung cấp thêm thông tin cá nhân.
  • Lưu trữ thông tin của tất cả người dùng (ngay cả khi chương trình đã dừng).
  • Cho phép người dùng sửa đổi thông tin của bản thân.
  • Cho phép gửi/rút tiền, chuyển tiền giữa các tài khoản.
  • Ghi nhận số tiền người dùng có trong tài khoản.
  • Bảo đảm bí mật những thông tin của người dùng.
  • Đặt timeout nếu người dùng không hoạt động trong thời gian đủ lâu (sử dụng thư viện multiprocessing).

Bài tập 9. Giải thích meme dưới đây

Bài tập 10. (do-while conversion)

Trong một bài viết trên trang web Programiz, ta biết rằng cấu trúc vòng lặp do-while trong ngôn ngữ lập trình C++ có dạng

do {
  // body of loop;
}
while (condition);
Ảnh: programiz

Chương trình thực thi khối lệnh trong phần do, sau đó kiểm tra điều kiện ở phần while. Nếu điều kiện xảy ra thì chương trình quay trở lại điểm xuất phát vòng lặp, nếu điều kiện không xảy ra thì chương trình thoát khỏi vòng lặp.

(a) So sánh vòng lặp do-while trong C++ với vòng lặp while trong Python.
(b) Có thể biến đổi tương đương đoạn code sử dụng do-while trong C++ sang đoạn code sử dụng while trong Python hay không?

Bài tập 11. (git)
Thực hiện những yêu cầu dưới đây
(a) Tạo một repository (sử dụng lệnh git init).
(b) Thực hiện ít nhất 3 commit trong repository này.
(c) Đăng repository này lên trang Github cá nhân, đặt chế độ công khai.
(d) Đặt link của repository trong phần trình bày của bài tập này. Ví dụ

  """
  https://github.com/MIMPython/mimpython.github.io
  """

Chú ý. Một thư mục có tên .git sẽ được tạo ra khi thực hiện câu lệnh git init. Học viên không đặt thư mục này vào phần bài nộp.

Bài tập 12.
Cho trước một số nguyên dương $n$, viết chuỗi số nguyên từ 1 đến $n$ theo chiều dương. Ví dụ với $n=14$

 7  6  5
 8  1  4
 9  2  3 14
10 11 12 13

Bài tập 13.
Khi viết hai số nguyên $2^n$ và $5^n$ liền nhau ta được một số có bao nhiêu chữ số? Ví dụ với $n=3$, ta được một số có 4 chữ số (số đó là 8125).

Bài tập 14.
(a) Viết file main.py sao cho khi thực hiện lệnh python3 main.py, chương trình tạo ra file main_2.py có nội dung giống hệt file main.py.
(b) Thực hiện yêu cầu trên mà không đọc nội dung file main.py (ví dụ như thông qua câu lệnh open('main.py','r')). Gợi ý: Quine.

Thảo luận

  1. Cách viết sum = sum(values) không tốt vì đã ghi đè hàm dựng sẵn (built-in) sum() bởi một giá trị số.
  2. Trong Python, một mảng bất kỳ đều được đánh số mặc định từ 0. Nó có thể giống hoặc khác với (những) quy ước đánh chỉ số ở bên ngoài Python.
  3. Sử dụng hàm ord() và chr() để chuyển đổi trong bảng mã ASCII.
  4. Người dùng có thể nhấn tổ hợp phím Ctrl+K rồi Z để bật/tắt chế độ Zen mode trong Visual Studio Code.
  5. Sử dụng thư viện getpass trong Python để ẩn đi input người dùng nhập vào.
  6. Bài tập về dãy Fibonacci có thể thực hiện bởi ít nhất 5 cách khác nhau. Nên so sánh độ chính xác/tốc độ của những phương pháp này.
  7. Sử dụng np.random.randint để sinh ngẫu nhiên các số nguyên trong một khoảng nhất định và đặt giá trị seed để đảm bảo tính tái lập của chương trình.
  8. Nếu biến i trong for i in range(n) không được sử dụng trong vòng lặp, theo quy ước, ta có thể thay nó bởi biến _.
  9. Bài tập điền số xoay vòng có hai hướng tiếp cận
    • Hướng thứ nhất: tạo một bảng rỗng với kích thước phù hợp và điền số vào đó.
    • Hướng thứ hai: xác định tọa độ cho từng số, với số 1 ở ô (0,0).

Updated: